Mens erger je niet is van oorsprong al een eeuwenoud spel, met zijn oorsprong in India. In 1896 is dit spel onder de naam Ludo in Engeland uitgebracht. De Duitser Joseph Friedrich Schmidt maakte in 1914 een vereenvoudigde versie onder de naam Mensch ärgere Dich nicht. Nederland moest tot 1934 wachten tot pillenfabrikant Jumbo de eerste uitvoering van mens erger je niet ging verkopen.
Inhoud van de doos
Mens erger je niet is een spel voor twee tot zes personen. Er is een speelbord voor maximaal 4 personen en een bord voor maximaal 6 personen. Ieder speler heeft de beschikking over 4 pionnen in dezelfde kleur. Een dobbelsteen is los bijgeleverd, of maakt in het midden deel uit van het spelbord.
Mens erger je niet spelregels
Het doel van mens erger je niet is om zo snel mogelijk alle 4 de eigen pionnen te verplaatsen naar het veilige eindveld. De speler die dit als eerste voor elkaar krijgt, heeft gewonnen.
Spel starten
Alle spelers zetten hun eigen gekleurde pionnen in het eigen beginpunt buiten het speelveld. Hierdoor moet iedere speler een andere route over het bord afleggen. De spelers gooien om de beurt met de dobbelsteen. Als ze een zes gooien dan mogen ze een pion op het speelbord plaatsen. Lukt het niet om een zes te gooien en staan er geen eigen stukken op het speelveld dan moet de speler zijn beurt overslaan en wachten tot hij weer aan de beurt is.
Na het plaatsen van de steen moet nogmaals met de dobbelsteen worden geworpen en moet de nieuw geplaatste pion worden verplaatst. Hierna is de speler vrij om iedere pion op het spelbord vrij naar keuze te bewegen. De pion moet rechtsom een ronde lopen om het eindveld te bereiken. Eenmaal in het eindveld geplaatst is de pion veilig en doet niet meer mee aan het spel. Het is niet verplicht om precies in een lege plek van het eindveld te komen. Eenmaal bereikt is de pion veilig.
De speler die als eerste alle 4 zijn pionnen in het eindveld heeft gekregen wint het spel.
Een vijandige pion slaan
Als de pion na het gooien van de dobbelsteen precies op een cirkel komt waarop al een pion staat van een tegenstander dan zal de tegenstander zijn pion kwijtraken en opnieuw moeten beginnen. Komt een tegenstander op jouw eigen pion dan moet je deze in het startveld plaatsen en mag het pas weer aan het spel deelnemen als je een 6 gooit met de dobbelsteen.
Het is verplicht om een nieuwe pion in het spel te brengen als je een 6 gooit. Staan alle pionnen al op het speelveld dan mag je zelf kiezen welke pion je verplaatst. Bovendien krijgt je een extra worp om een gekozen pion te verplaatsen.
Strategie en tactiek
Om mens erger je niet te winnen is een combinatie van strategie, tactiek en geluk nodig. Op het moment dat de speler 2 of meer pionnen in het speelveld heeft staan kiest hij zelf welke pion hij gaat gebruiken. Je kan proberen om je eigen pion ver weg te houden van de vijandelijke pionnen waardoor de tegenstander je niet in één worp kan bereiken. Je kan je eigen pion niet bewegen en wachten tot de pion van de tegenstander je passeert. Hierna lukt het misschien om deze pion te slaan en moet je tegenstander opnieuw beginnen.
Een tactiek is om de eigen pion niet voorbij het startveld van de tegenstander te laten lopen. Je kan proberen om een pion van een tegenstander te achtervolgen en te hopen dat je het stuk kan slaan als hij een nieuwe pion aan het spel laat deelnemen. Lukt dit niet dan kan je de pion achtervolgen en zodat je binnen bereik blijft en ieder beurt een kans krijgt om de pion te slaan.
Spelers kunnen samenwerken om een speler die voorstaat te bestrijden. Dit is een tijdelijke samenwerking waarbij het eigen belang altijd voorop staat.
Aangepaste mens erger je niet speluitleg
Er zijn aangepaste spelregels mogelijk zoals een variant waarbij een speler geen 6 hoeft te gooien voordat hij mag beginnen. Dit is een prettige variant om het spel met kleine kinderen te spelen.
Een tactische variant is de mogelijkheid om ook achteruit te mogen slaan. De blokkeer variant stelt dat het speelveld geblokkeerd is als er twee pionnen van dezelfde speler op dezelfde cirkel terecht komen. Andere spelers mogen hier niet langs totdat ze ook precies op deze cirkel komen en een pion kunnen wegslaan. Tenslotte is er een variant waarbij de pion op het eindveld precies in de cirkel moet passen. Lukt dit niet dan kan de pion nog niet veilig worden gesteld.
Zoals je ziet kun je op veel verschillende manieren Mens erger je niet spelen!
Hanno is eigenaar van 123Bordspellen.com, en speelt en verzamelt sinds zijn 8ste fanatiek bordspellen.
